PËRKUJTOHET SOT, 241-VJETORI I THEMELIMIT TË TEQESË SË FRASHËRIT, NË PËRMET

Sot, më 5 shtator 2022, përkujtohet 241-vjetori i themelimit të teqesë së Frashërit, në Përmet, një institucion bektashi që ka lënë gjurmë në historinë e këtij besimi të paqtë. Kjo teqe, me një histori gati dy shekuj e gjysmë, ka qenë dhe mbetet një vatër e rëndësishme besimi, por dhe një vatër e shquar atdhetare. Për përkujtimin e kësaj dite, janë përkujdesur Kryegjyshi Botëror Bektashian, Shenjtëria e Tij, Haxhi Dede Edmond Brahimaj dhe baba Hekuran Nikollari, që drejton teqenë e Frashërit.
Teqeja e Frashërit, ose teqeja e Baba Tahir Nasibiut, është një teqe bektashiane, që është themeluar në vitin 1781. Ajo mori statusin monument kulture në vitin 1963.
Teqeja u themelua ne kohën e Ali Pashë Tepelenës. Babai Tahir Nasibi, një banor i njohur i zonës dhe Tahir Skenderasi.Tahiri kishte studiuar në Persi, Iran kishte udhëtuar në Lindjen Arabe dhe ishte përgatitur në Qendrën Botërore të bektashizmit, në Haxhi Bektash, Turqi. Ai kontribuoi gjithashtu në përhapjen e bektashizmit në të gjitha zonat përreth. Pas vdekjes së tij më 1835, biri i tij, Jusuf Skënderasi, e mori përsipër teqenë e Frashërit. Teqeja u bë e njohur në jug të Shqipërisë. Gjatë epokës së baba Alushit (1846⅚-1902), teqeja do të bëhej jo vetëm një qender e misticizmit sufi, por edhe një fortesë e nacionalizmit shqiptar. Kjo do të ndikonte gjithashtu në formimin e më pas aktivitetin e figurave të ardhshme të Rilindjes Kombëtare, Sami Frashërit, dhe vellezërve të tij Naimit dhe Abdylit. Me 30 maj 1878, Komiteti Shqiptar i Janinës mbajti këtu një takim të udhëhequr nga baba Alushi dhe Abdyl Frashëri, si një veprim kundër vendimetve të Traktatit të Shën Stefanit. Takimi doli me disa kërkesa ndaj Fuqive të Mëdha, të cilat do të shërbenin si bazë për Lidhjen e Prizrenit. Teqeja shërbeu si bazë gjatë jetës së Lidhjes Shqiptare, (1878-1881) dhe këtu u bënë gjithashtu dhe shumë takime ndërkrahinore.
Gjate viteve 1909-1910, teqeja kontribuoi në përhapjen e shkollave dhe arsimit shqiptarë në ketë zonë. Ajo u shkatërrua nga andartet greke të Zografit në vitin 1914. U rindërtua me kontributin e shqiptaro-amerikaneve në vitin 1923. Ajo fitoi statusin Gjyshatë në vitin 1933, si qendra bektashiane për zonën e Përmetit në vitin 1942, qendër për zonën e Vlorës në vitin 1945, Gjyshatë Nderi në vitin 1962. Gjatë ndalimit të fesë nga 1967-1990 në Shqipëri, kjo teqe u kthye spital i zonës së Frashërit. Teqeja rifilloi më 1995.
KLERIKËT QË KANË SHËRBYER NË KËTË TEQE
-Baba Tahir Nasibi Skenderasi (1781-1835)
-Xhefai Ibrahim Babai (1826-1829)
-Jusuf Skenderasi (1835 – 1846)
-Baba Alushi (1846 – 1902)
-Baba Abedini Ibro (1903 – 1913)
-Baba Sheme (1913 – 1929)
-Baba Mustafa Qerezi (1930 – 1933)
-Baba Murati (1934 -1941)
-Dervish Myreteza Temuri, dervish Agush Beluli, dervish Seit Mëhilli, dervish Zenel Çeliku, dervish Bektash Hotova, kanë shërber në vitin 1940.
-Baba Abaz Hilmi (1942-1945)
-Gjysh Mehmet Zykaj (1949 -1963)
-Dervish Teme Pazi, 1967.
-Përparim Skënderasi 1995 -2000), kujdestar.
-Dervish Xhemal Shkëmbi (2000-2003).
-Baba Hekuran Nikollari, nga viti 2003 e në vazhdim.

Përgatiti:
Xhorxhin ÇULLHAJ