Sot mbushen 115vjet, nga kalimi nga jeta i Ali Haqi Babait. Ai lindi në vitinb1827 në familjen e Sulejman Karajt në Elbasan. Emrin ia vuri Sali Babai, i cili i tha familjes se, ‘ky do jetë i yni’. Aliu i vogël, i cili u rrit dhe shkoi në shkollën fetare (Medrese), në Elbasan qysh kur ishte shtatë vjeç, kur kishte një shok elbasanas, me emrin Mustafa Baltëza. Të dy mbaruan Medresen, duke studiuar njohuritë mistike Islame. Ai bë myhib, së bashku me Mustafanë, tek baba Abdullai, në teqenë e Melçanit. U vesh dervish më 1854 në Haxhi Bektash-Turqi. Baba Aliu qëndroi shtatë vjet në shërbimin e teqesë si tyrbetar i Haxhi Bektashit, duke u shkollua ndërkohë. Në vitin 1861, shkoi baba, në teqenë e Zallit. Në vitin 1870, baba Aliu ndërtoi teqenë e Melanit. Në këtë vit në Haxhi Bektash u bë gjysh. Baba Aliu përhapi më shumë bektashizmin, jo vetëm në Gjirokastër (ku një pjesë e madhe u bë bektashi), por e zgjeroi veprimtarinë edhe në rrethe të tjera si: në Delvinë me fshatrat e saj, Libohovë, Nepravishtë, Tepelenë, Kurvelesh, Përmet deri në Korçë e Elbasan.. Në Vlorë arriti ai kishte Baba Qamilin, të vëllanë e tij, Alinë, dhe shumë muhibë nga Smokthina e Vlorës, si Shero Agai e të tjerë. Numri i anëtarëve të tij shpirtërorë i kalonte të 2000 vetët. Veshi me dorën e tij dyzet dervishë dhe dekretoi vetë dymbëdhjetë baballarë, përkatësisht: Baba Hyseni i Manastirit (Manastir); baba Hyseni i Xhumasë (Xhumai Baba); baba Hajdëri i Gjirokastrës (Gjirokastër); baba Aliu i Elbasanit (Elbasan); baba Abdullai i Katerinës (Selanik); baba Ali Turani (Turan-Tepelenë); baba Ismail Gllava (Tepelenë); baba Belul i Therepelit (Skrapar); baba Mustafa Memaliaj (Tepelenë); baba Selman i Rabijes (Tepelenë); baba Sejfulla Melani (Nepravishtë); baba Selim Elbasani (Gjirokastër).
Kontributi i tij i shquar kombëtar u reflektua dukshëm, në çështjet e lëvizjes kombëtare në fillim, në kohën e Abdyl Frashërit, pas Lidhjes së Prizreni… Kur qeveria turke, filloi të merrte masa kundër bektashinjve, të tre baballarët e Gjirkastrës, baba Alinë, baba Hajdarin dhe baba Zenel Gjoksin, i internoi në Janinë, duke i mbajtur për një kohë të gjatë të arrestuar atje. Në kohën kur ndërroi jetë baba Hajdari, në Gjirokastër më 1904, teqetë e tyre u bastisën si çerdhe të librave dhe arsimit kombëtar shqiptar. Në këtë rast u internua në Janinë baba Sulejmani, teqesë Hajdarije, baba Mehmet Kruja, që shërbente si dervish, dhe gjithë dervishët që zunë aty…
Baba Aliu kishte vizituar të gjitha vendet e shënjta të Arabisë dhe Persisë. Kishte kryer dhe pelegrinazhin Islam dhe ishte bërë Haxhi. Teqeja e tij ishte qendra e dijetarëve fetarë, shumë prej të cilëve si myftinj, kadinj dhe muderizë kishin marrë dorë prej tij. Si: Neim efendi Xhangua, Nazif efendi Dobi, Hysen efendi Hoxha, Vesel efendi Bejkua, Haxhi efendi Lulua, Vesel efendi Libohova, Qazim efendi Kumbarua, Dervish efendi Libohova, të cilët me shumë të tjerë, kadilerë ishin muhibët e tij. Kishte dhe muhibë të shquar si: Maliq Pashanë nga Libohova, Neki pashë Libohovën, Mehmet Ali pashë Delvinën. Ymer bej Zavalanin nga Korça, Fuat bej Libohovën dhe shumë e shumë të tjerë nga bejlerët dhe nga pari e vëndit, si Jahja aga Çiniu me shokë. Ishin gjithashtu gjithë paria e qytetit të Gjirokastrës, Delvinë, Kurveleshit, pra të gjithë muhibët e tij…
Ali Haqi Babai është nga shkrimtarët dhe vjershëtorët e mëdhenj bektashinj. Eshtë një nga klerikët më të shquar dhe më të ndritur të kohës së tij nga pikëpamja e kulturës dhe nga pikëpamja e prestigjit të madh që gëzonte. Të gjitha vizitat që ka bërë deri në Palestinë, i ka mbledhur në një libër të madh, dorëshkrim, në 1000 faqe me titullin “Sejahatname” (libër i shetitjeve), në gjuhën turke. Është Autor i librit në dorëshkrim, turqisht, 500 faqe me titullin “Istilahati Sofije” (Frazeollogjija mistike). Ka lenë dhe një fjalor të dialektit turk-çakataj në dy volume të trashë.
Filloi të mblidhte fjalë dialektike shqiptare dhe t’i shpjegonte të shkruara shqip me gërma arabe. Ka shkruar dhe dy divane të mbledhur bashkë në një volum në gjuhët arabe dhe persiane. Mjerisht të gjitha këto vepra mbeten në Gjirokastër dhe s’ka asnjë prej tyre.
