e Bektashizmit dhe personaliteteve të saj, vazhdimisht po pasqyrohen në medien e shkruar e vizive në Shqipëri e jashtë saj. Ditën e sotme, 28.09.2024, gazeta “Telegraf”, në dy faqe të saj, publikon shkrimin “Biografia e Abaz Aliut”, me autor, Kryegjyshin Botëror Bektashian, Haxhi Dede, Baba, Dr. Edmond BRAHIMAJ
BIOGRAFIA E ABAZ ALIUT
Nga, Haxhi Dede, Baba, Dr. Edmond BRAHIMAJ
Kryegjysh Botëror i Bektashizmit
Muaji Shaban është një muaj plot virtyte, ditët e para të të cilit lidhen me lindjen e Imam Hysenit, Abaz Aliut dhe Imam Zenel Abedinit. Data 4 e muajit Shaban përkon me lindjen e Kamer Beni Hashim, Hazreti Abaz Aliut, i cili ka një pozitë të lartë në mesin e shiitëve, dhe shiitët e quajnë atë Bab el-Haëaixh, apo porta ku trokasin për të qarë hallet dhe ku gjejnë derman.
Kush ishte Abaz Aliu?
Abbas bin Ali Ibn Ebi Talib, i njohur si Ebul Fazl, është djali i pestë i Imam Aliut (a.s.) dhe fëmija i parë i Fatime bint Hizamit, e njohur si Umm al-Banin.
Imam Aliu (a.s.) u martua me Ummul Benin dhjetë vjet pas vdekjes së Hazret Fatimes. Imam Aliu (as) i kërkoi Akilit që t’i gjente një grua që mund të lindte fëmijë të guximshëm dhe trima.
Fatime bint Hizam, nëna e Hazreti Abaz Aliut, nuk i lejoi ta quanin atë Fatime, sepse kishte frikë se kujtimi i pikëllimit të Fatimesë do të ngjallte shqetësim për Aliun dhe fëmijët e tij.
Fatimeja quhej Umm al-Binin (Nëna e Djemve) sepse kishte katër djem të quajtur Abbas, Aun, Xhafer dhe Osman. Umm al-Binin jetoi njëzet vjet pas Hazret Aliut, por ajo ishte aq besnike ndaj Amir al-Mu’minin-it sa nuk u martua pas martirizimit të tij.
Lindja e Hazreti Abaz Aliut
Abaz Aliu lindi në Medine në vitin 26 hixhri hënor . Sipas Urdubadiut në një libër të quajtur Anis al-Shi’a, i shkruar në shekullin e 13 hixhri, ditëlindja e Hazret Abbasit konsiderohet data 4 Shaban.
Pas lindjes së Hazreti Abasit, Imam Aliu (a. s.) e përqafoi atë dhe e quajti Abaz, i thirri ezanin dhe ikametin në veshët e tij, pastaj ia puthi krahët dhe qau, dhe në përgjigje të Ummul Bininit e cila e pyeti arsyen e të qarit, ai tha: Abazit iu prenë dy krahët rrugës për të ndihmuar Hysenin (a. s.), dhe Zoti i dha dy krahë në botën tjetër në këmbim të dy krahëve të prera në këtë dynja.
Pseudonimet dhe epitetet e Abaz Aliut
Epiteti më i famshëm i Abaz Aliut është Ebul Fazl. Disa besojnë se këtë epitet ia kishin vënë për shkak se kishte një djalë me emrin Fazl, por disa kanë thënë se për shkak se në familjen Beni Hashem, kushdo që quhej Abbas quhej Ebul Fazl, kështu Abaz Aliun e kanë thirru me këtë epitet që në fëmijëri.
Hazret Abbasi njihet si Ebu al-Kasim (për shkak të djalit të quajtur Kasim), Ebu al-Qirba (për shkak të sjelljes së myshkut të ujit në tendë) dhe Ebu el-Farxhah (sepse shiitët i drejtoheshin atij në kohë me telashe). Për Abbasin (a.s.) janë përmendur disa epitete si Bab El-Hauaixh, Kamer Beni Hashem, Sakkah, Al-Shahid, etj.
Gruaja dhe fëmijët e Hazreti Abaz Ali
Midis viteve 40 dhe 45 hixhri hënor, Abaz Aliu u martua me Lababen, mbesën e Abbas bin Abdulmutalibit. Lababe në martesën me Abaz Aliun lindi dy djem të quajtur Fazl dhe Obaidullah.
Obejdullah, i biri i Abaz Aliut u martua me vajzën e Imam Sexhadit Disa burime kanë përmendur fëmijë të tjerë të quajtur Hasan, Kasim, Muhamed dhe një vajzë për Hazret Abaz Aliun dhe thonë se Kasimi dhe Muhamedi ranë shehid në ditën e Ashures pas babait të tyre.
Fytyra dhe morali i Abaz Aliut
Hazreti Abbasi (a.s.) kishte fytyrë të bukur dhe trup të fortë e të gjatë, prandaj e quanin Kamer Beni Hashem. Kur ishte ulur mbi kalë, këmbët i zinin përdhe.
Abbasi nuk ishte vetëm i fortë në shtat, por ai ishte edhe fortë në urtësi. Abaz Aliu ishte njeri falës, trim dhe guximtar dhe sjellja e tij e këndshme ishte me nam në popull.
Abaz Aliu nuk e konsideronte veten të barabartë me dy vëllezërit e tij më të mëdhenj, Imam Hasanin (a.s.) dhe Imam Husein (a.s.), dhe ai gjithmonë i konsideronte ata si imamët e tij dhe u drejtohej me fjalët “Ja Ibn Resulullah”, “Ja Saidi” dhe “Ja Saidi” dhe të ngjashme me to.
Ç’moshë kishte Hazreti Abaz Aliu kur ra dëshmor Imam Aliu?
Abaz Aliu ishte katërmbëdhjetë vjeç kur babai i tij ra dëshmor në Ramazanin e vitit 40 të Hixhrit. Ai nuk e harroi kurrë këshillën që babai i tij ia dha në prag të martirizimit në natën e 21 Ramazanit. Po, Imami i kërkoi atij që të mos e linte vetëm vëllain e tij Huseinin në Ashura dhe Qerbela.
Hazret Abbasi ishte i pranishëm pranë Imam Aliut në betejën e Sefinit. Në një nga ditët e betejës së Sefinit, një i ri i maskuar nga ushtria e Aliut doli në fushë. Ushtria e Mavijes e kishte zënë frika dhe paniku. Të gjithë pyesin njëri-tjetrin, kush është ky adoleshent që doli me guxim në fushën e betejës? Askush nga ushtria e Mavijes nuk guxoi të hynte në fushë.
Mavia urdhëroi gjeneralin e tij, Ibn Sha’ta, të shkonte për të luftuar këtë të ri; Si përgjigje, Ibn Sha’ta tha: Ata më konsiderojnë si kundërshtar të dhjetë mijë njerëzve në luftë, si mund të më dërgoni të luftoj me një fëmijë?!
Mavia u pajtua dhe Ibn Sha’tha dërgoi djalin e tij të madh në fushë për të luftuar me këtë djalë të ri, por ai u vra nga ky djalë sa hap e mbyll sy. Në këtë mënyrë i vranë të shtatë djemtë dhe ai vetë doli në shesh i zemëruar dhe i tha atij të riut trim: Më ke vrarë djemtë, të betohem në Zot, do të vajtoj mbi ty bashkë me prindërit tënd. Por edhe ai shumë shpejt pati fatin e djemve të tij.
Të gjithë e panë me habi këtë djalë të ri trim. Imami (a. s.) e thirri pranë vetes dhe ia hoqi mbulesën dhe ia puthi ballin. Të gjithë u habitën kur panë se ai ishte Abaz Aliu, djali i Amir al-Mumininit.
Në këtë luftë, ai ishte ndër njerëzit që u sulën drejt lumit Eufrat nën komandën e Malik Eshtarit në betejën e Safinit dhe mori ujë për trupat e Imam Aliut.
Abaz Aliu në ngjarjen e Qerbelasë
Abaz Aliu ishte me vëllain e tij Imam Hysenin gjatë gjithë jetës së tij dhe e kaloi jetën duke i shërbyer Imamit. Abaz Aliu mbajti një hytbe në çatinë e Qabesë në ditën e tetë të Dhul-Hixhes, në të cilën ai kritikoi besnikërinë e njerëzve ndaj Jezidit duke iu referuar pozitës së Imam Huseinit (a.s.) dhe duke e prezantuar Jezidin si pijanec.
Gjatë fjalës së tij, ai deklaroi se për sa kohë është gjallë, nuk do të lejojë askënd që ta martirizojë Imam Hysenin dhe e vetmja mënyrë për ta martirizuar Imamin është vrasja e Abaz Aliut.
Më datën 7 Muharrem, kur Ubaidullah bin Zijad nuk e lejoi përdorimin e ujit të Eufratit, Imam Hyseni thirri Abaz Aliun që t’i mbushte musketat me ujë dhe t’i çonte në kamp. Abaz Aliu ia doli mbanë dhe çante rrethimin e armikut që të sillte ujë në kamp.
Në Qerbela, dy letra amaneti iu dërguan Abaz Aliut dhe vëllezërve të tij. Letra e parë e amanetit u soll nga Abdullah ibn Ebi el-Mahal ibn Hazam el-Amiri, i cili ishte nipi i Umm al-Benin, nëna e Abaz Aliut. Ai i dërgoi dhe letrën e dytë të amanetit Abaz Aliut dhe vëllezërve të tij në pasditen e Ashures duke iu drejtuar atij me fjalët “djali i hallës”, por nuk morri përgjigje.
Hazret Abbasi e mallkoi atë dhe letrën e tij të amanetit dhe i tha: O armik i Zotit! Vdekje për ty që na thirre t’i bindemi mosbesimit dhe të largohemi nga shoqëria e vëllait tim Hysenit.
Vëllezërit e Abaz Aliut u martirizuan para tij në ditën e Ashures. Xhaferi ra dëshmor në moshën 29-vjeçare, Abdullahu në moshën 25-vjeçare dhe Osmani në moshën 21-vjeçare.
Pas martirizimit të të gjithë shokëve dhe familjes së Beni Hashemit, Abaz Aliu vendosi të sillte ujë për çadrat. Ai u tur drejt lumit Eufrat çau përmes rojeve dhe arriti në lumë.
Kur Abaz Aliu hyri në lumin Eufrat, i mbushi të dy duart me ujë për të pirë, por kur e afroi pranë fytyrës, iu kujtua etja e Imam Hysenit, e derdhii ujin nga duart dhe doli nga Eufrati me buzë të etura dhe me një musketë të mbushur plot me ujë.
Në kthim armiku e sulmoi. Ai po luftonte armikun në plantacionin e palmave për të shkuar drejt çadrave. Në dyluftim e sipër Zejd bin Uerka Xheni u hodh nga prapa një palme dhe e plagosi në dorën e djathtë. Abaz Aliu e mori shpatën në dorën e majtë dhe vazhdoi të luftonte me armikun.
Hakim bin Tufail Ta’i, i cili ishte fshehur pas një peme, e goditi në dorën e majtë dhe më pas e goditi Abasin vertikalisht në kokë, duke e martirizuar atë.
Kur Abaz Aliu ra dëshmor, Imam Hyseni erdhi në varrimin e vëllait të tij, qau me hidhërim dhe tha: “Tani më është thyer shtylla kurrizore dhe mbeta me pak zgjidhje”.
Mezari i Abaz Aliut
Mezari i Abaz Aliut ndodhet në qytetin e Qerbelasë, 378 metra në verilindje të faltores së Imam Huseinit (a.s.) dhe është një nga vendet më të rëndësishme të pelegrinazhit për shiitët. Distanca midis faltores së Abaz Aliut dhe faltores së Imam Hysenit, ndryshe quhet vendi midis dy faltoreve.
Imam Hyseni, për Abaz Aliun ka përdorur shprehjen “Tu bëfsha kurban o vëllai im”.
Imam Sexhadi ka thënë për pozitën e Abaz Aliut në Xhenet: Zoti e mëshiroftë xhaxhain tim Abaz Aliun i cili u flijua për vëllain e tij Imam Hysenin dhe në këtë mënyrë atij iu prenë dy duart, kështu që Zoti i dha dy krahë në jetën e përtejme në vend të dy duarve të tij të prera do ta lejojë të fluturojë me ato dy krahë.
“Hazreti Abbasi (a.s.) kishte fytyrë të bukur dhe trup të fortë e të gjatë, prandaj e quanin Kamer Beni Hashem. Kur ishte ulur mbi kalë, këmbët i zinin përdhe. Abbasi nuk ishte vetëm i fortë në shtat, por ai ishte edhe fortë në urtësi. Abaz Aliu ishte njeri falës, trim dhe guximtar dhe sjellja e tij e këndshme ishte me nam në popull…”
“Hazret Abbasi ishte i pranishëm pranë Imam Aliut në betejën e Sefinit. Në një nga ditët e betejës së Sefinit, një i ri i maskuar nga ushtria e Aliut doli në fushë. Ushtria e Mavijes e kishte zënë frika dhe paniku. Të gjithë pyesin njëri-tjetrin, kush është ky adoleshent që doli me guxim në fushën e betejës? Askush nga ushtria e Mavijes nuk guxoi të hynte në fushë.
Mavia urdhëroi gjeneralin e tij, Ibn Sha’ta, të shkonte për të luftuar këtë të ri. Si përgjigje, Ibn Sha’ta tha: Ata më konsiderojnë si kundërshtar të dhjetë mijë njerëzve në luftë, si mund të më dërgoni të luftoj me një fëmijë!”